انتقال 144 میلیارد لیتر نفت خام و فرآورده نفتی در سال گذشته / مدیریت ناترازی سوخت در صنعت انتقال نفت

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران از کاهش قابل توجه سرقت از خطوط لوله در سال جاری خبر داد و گفت: طی سال گذشته بالغ بر 144 میلیارد لیتر مواد نفتی از مبادی تولید به مبادی مصرف انتقال داده شد.

به گزارش پایگاه خبری مناطق آسیا و به نقل از پایگاه  اطلاع رسانی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، مهندس علی احمدی پور امروز (سه‌شنبه، 9 اردیبهشت ماه) در نشست خبری ضمن تسلیت درپی حادثه دلخراش انفجار در بندر اسکله شهید رجایی با تشریح اقدامات شرکت تصریح کرد: 232 مرکز انتقال نفت کشور از سامانه‌های پیشرفته پایش و کنترل استفاده می شود که این سامانه‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در صورت هرگونه برداشت غیرمجاز یا نشتی خارج از برنامه عملیاتی، بلافاصله هشدار می‌دهند و نیروهای عملیاتی شرکت در سریع‌ترین زمان ممکن در محل حاضر می‌شوند و اقدام لازم را انجام می‌دهند.

وی از کاهش قابل توجه سرقت از خطوط لوله در سال جاری خبر داد و گفت: پدیده سرقت مواد نفتی از خطوط انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی در سال‌های اخیر یکی از چالش‌های جدی صنعت نفت بوده، اما با اقدام‌های مؤثر و هدفمند توانسته‌ایم این معضل را تا حد زیادی کنترل کنیم.

استفاده از تجهیزات جدید برای پایش خطوط لوله

احمدی‌پور همچنین از اجرای طرح‌هایی برای کاهش فیزیکی کریدورهای خطوط انتقال با استفاده از تجهیزات جدید برای رصد بهتر تحرکات غیرمجاز خبر داد و درباره ظرفیت انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی گفت: هم‌اکنون انتقال روزانه نفت خام حدود ۲۰۰ میلیون لیتر معادل یک‌میلیون و ۲۸۰ تا یک‌میلیون و ۲۹۰ هزار بشکه در روز است.

در بخش فرآورده‌ها نیز روزانه بالغ بر ۱۹۰ میلیون لیتر شامل بنزین، نفت سفید، نفت‌گاز و سایر مشتقات منتقل می‌شود.

افزایش ظرفیت انتقال فرآورده‌های نفتی به ۳۹۰ میلیون لیتر

وی از اجرای سه طرح توسعه‌ای شامل خط دوم بندرعباس به رفسنجان و خط نفت خام سبزآب ری در سال آینده خبر داد و بیان کرد: با بهره‌برداری از این طرح‌ها، ظرفیت انتقال روزانه فرآورده‌های نفتی به ۳۹۰ میلیون لیتر افزایش می‌یابد.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران درباره امکان انتقال نفت خام یا فرآورده به کشورهای همسایه نیز گفت: در صورت تعریف مأموریت از سوی مراجع بالادستی، شرکت آمادگی دارد عملیات انتقال به کشورهای همجوار همچون عراق و افغانستان را انجام دهد.

هم‌اکنون زیرساخت لازم برای سوآپ نفت خام یا انتقال فرآورده از شمال کشور وجود دارد، در شمال کشور نیز فرآورده‌هایی که از بندر نوشهر وارد می‌شوند از طریق خطوط لوله به انبار نفت چالوس انتقال می‌یابد.

هوشمندسازی خطوط لوله و توسعه انتقال فرآورده نفتی

احمدی‌پور با اشاره به دستاوردهای مهم در حوزه هوشمندسازی خطوط لوله بیان کرد: در سال‌های گذشته، موضوع انتقال فناوری پیگرانی هوشمند به داخل کشور با جدیت دنبال شد و امروز شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی در این زمینه هستیم. وی افزود: ‌اکنون حدود ۲ هزار کیلومتر خط در برنامه پیگرانی قرار دارد که ۶۵۰ تا ۷۰۰ کیلومتر آن قرارداد فعال دارد و عملیات آن در حال انجام است، باقی این مسیرها در ماه‌های آینده آغاز می‌شود.

مدیریت ناترازی سوخت درصنعت انتقال نفت

احمدی‌پور با اشاره به اینکه هم‌اکنون ۱۴۵۰۰ کیلومتر خط عملیاتی در اختیار این شرکت است و تا چند ماه آینده حدود ۵۰۰ کیلومتر دیگر به آن افزوده می‌شود، گفت: از ۷۰۰ کیلومتر قرارداد فعال، عملیات ۲۵۰ کیلومتر به پایان رسیده و مابقی در حال اجرا یا آماده آغاز است.

وی با اعلام اینکه خط لوله بندرعباس – رفسنجان از دی ماه سال گذشته با ظرفیت اولیه ۱۲ میلیون لیتر در روز وارد مدار شد و نقش مؤثری در کاهش ناترازی سوخت کشور ایفا کرد، تصریح کرد: خط لوله تبریز به ارومیه با قطر ۱۴ اینچ و طول ۲۲۰ کیلومتر نیز آماده بهره‌برداری است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان اردیبهشت‌ وارد مدار شود که با بهره‌برداری از این خط، ظرفیت انتقال حدود ۶۵ هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران افزود: خط نفت خام ترش سبزآب – شازند با ظرفیت ۱۰۰ هزار بشکه در روز نیز در حال احداث است و تا پایان شهریور به بهره‌برداری می‌رسد.

برنامه ریزی برای سرمایه‌گذاری

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران همچنین گفت: ما بر اساس برنامه ریزی ۴۵ همت بودجه نیاز داریم تا روی شبکه خطوط سرمایه گذاری صورت گیرد و نگرانی و دغدغه ها رفع شود و اکنون ۲۰ همت در اختیار داریم که نگهداشت، طرح توسعه، پیگرانی و ایمنی خطوط لوله انجام شود.

وی در ادامه با بیان اینکه یکی از پدیده های ناپسند موضوع تعرض و سرقت از خطوط لوله است، گفت: با وجود کنترل‌های گسترده، همچنان افرادی سودجو اقدام به سرقت می‌کنند، به‌ویژه در مناطق جنوبی کشور مانند هرمزگان و خوزستان اما از ابتدای اردیبهشت‌ امسال با بهره‌گیری از ظرفیت نیروهای انتظامی در کنار نیروهای گشت ما، کنترل‌های فیزیکی تقویت شده است.

استفاده حداکثری از توان داخلی شرکت های ایرانی احمدی‌پور با بیان اینکه امروز بخش قابل‌توجهی از لوله‌های مورد نیاز ما در داخل کشور تولید می‌شود، اظهار کرد: دستیابی به دانش فنی تولید لوله‌های مقاوم در برابر خوردگی (NACE) گامی بزرگ برای خودکفایی بود.

وی با اشاره به اینکه برای خطوط، حریم مشخصی تعریف شده، اما متأسفانه برخی مجاورین آن را رعایت نمی‌کنند، افزود: با کمک تیم‌های حراست و فنی، به‌طور منظم از مسیرها بازدید می‌شود و در صورت مشاهده ساخت‌وسازهای غیرمجاز، از طریق مراجع قضایی اقدام می‌کنیم. خوشبختانه تعداد حوادث ناشی از برخورد با خطوط بسیار محدود است و به‌طور متوسط سالانه کمتر از ۴ تا ۵ مورد گزارش می‌شود.

رد ادعای حجم بالای قاچاق سوخت از خطوط انتقال

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با رد برخی آمار منتشرشده درباره حجم قاچاق سوخت از خطوط لوله اظهار کرد: سال گذشته بالغ بر ۱۴۴ میلیارد لیتر انواع فرآورده نفتی از طریق خطوط لوله در کشور منتقل شد که از این مقدار در سال گذشته، کمتر از ۵ میلیون لیتر به دلیل تعرضات دچار نشت یا سرقت شده است.

احمدی پور با تأکید بر اینکه آمارهایی که بعضاً از قاچاق روزانه ۲۰ میلیون لیتر یا مجموع سالانه بالغ بر ۷ میلیارد لیتر مطرح می‌شود، به‌هیچ‌وجه با واقعیت عملکرد شبکه انتقال فرآورده‌های نفتی همخوانی ندارد، تصریح کرد: باید توجه داشت که حجم برداشت غیرمجاز از خطوط لوله بسیار ناچیز است و ارتباطی با حجم ادعایی قاچاق ندارد. وی با اشاره به وظایف تفکیک‌شده در زنجیره توزیع سوخت گفت: شرکت خطوط لوله تنها مسئول انتقال است و نحوه مصرف فرآورده‌ها در نقاط مختلف کشور، خارج از حوزه مسئولیت ما و به‌عهده نهادهای نظارتی و اجرایی دیگر است.

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز فرآورده را تا مبادی مصرف تحویل می‌دهد و مصرف نهایی، نیازمند مدیریت میان‌بخشی است. مدیرعامل شرکت خطوط لوله تأکید کرد: فرآورده از انبار به جایگاه منتقل می‌شود و از آنجا نیز به محل‌های مصرف تعریف‌شده می‌رسد، بنابراین ایجاد فشار رسانه‌ای بر وزارت نفت درباره موضوعاتی که به حوزه مصرف مربوط است، منصفانه نیست.

شبکه خطوط انتقال؛ مقرون به‌صرفه‌ترین مسیر

احمدی‌پور با اشاره به اینکه هزینه انتقال فرآورده‌های نفتی از طریق روش‌هایی نظیر حمل جاده‌ای، تانکری، ریلی و دریایی، بین ۴ تا ۵ برابر هزینه انتقال از طریق خطوط لوله است، گفت: شبکه خطوط انتقال نفت همچنان مقرون‌به‌صرفه‌ترین مسیر برای جابه‌جایی فرآورده‌های نفتی به‌شمار می‌رود و توسعه آن باید در اولویت باشد.

وی همچنین درباره حوادث جاده‌ای افزود: حمل جاده‌ای فرآورده‌های نفتی همواره با خطرات و حوادث متعدد همراه است. خوشبختانه در ۱۴۵۰۰ کیلومتر خطوط لوله و ۲۳۲ مرکز انتقال نفت کشور، طی سال‌های گذشته حادثه غیرقابل کنترلی نداشته‌ایم.

این موضوع حاصل تلاش و نظم دقیق همکاران ما در بخش ایمنی، بازرسی، فنی و عملیاتی است. احمدی پور در زمینه پروژه‌های توسعه‌ای بیان کرد: برای بهسازی و نگهداشت شبکه خطوط انتقال نفت به حدود ۴۵ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.

برای این منظور اکنون ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار در اختیار داریم که این مبلغ به‌طور سالانه برای پروژه‌های توسعه‌ای، نگهداشت خطوط، بهبود ایمنی نیروگاه‌ها و سایر طرح‌ها صرف می‌شود.

این پروژه‌ها با هدف افزایش ایمنی و بهینه‌سازی عملکرد شبکه‌های انتقال نفت در طول سه سال آینده برنامه‌ریزی شده‌اند.

اتصال 6 نیروگاه به شبکه خطوط لوله

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران درپایان، اظهار کرد: سال گذشته ۶ نیروگاه را به خطوط لوله متصل کردیم، برای چهار نیروگاه بسته به نیاز نفت‌گاز تامین شد و در مجموع در پنج ماه پایانی سال ۲۷۰ میلیون لیتر سوخت به نیروگاه‌ها تحویل داده شد که از تردد 9 هزار نفتکش جاده ای ممانعت کرد.