نخستین بومی‌سازی دانش تعمیرات اساسی واحد RFCC در پالایشگاه شازند

به گزارش پایگاه خبری مناطق آسیا وبه نقل از  روابط عمومی، رضا چراغی، مدیرعامل پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند در نشست خبری با اصحاب رسانه با اشاره به وضعیت اورهال این مجموعه گفت: امروز با افتخار اعلام می‌کنیم که پالایشگاه نفت امام خمینی(ره) شازند یکی از بزرگ‌ترین تعمیرات اساسی تاریخ صنعت نفت کشور را با موفقیت پشت سر گذاشته و آماده خدمت‌رسانی به مردم عزیز ایران است.

وی با بیان اینکه در این پروژه، حدود ۱۴ واحد عملیاتی طی سه ماه گذشته تحت تعمیرات اساسی قرار گرفتند،افزود:برخی از این واحدها طبق زمان‌بندی استاندارد وارد اورهال شدند، اما دو واحد مهم شامل آیزوماکس و  RFCC با چالش‌های جدی مواجه بودند.

 مدیر عامل پالایشگاه شازند تصریح کرد:واحد آیزوماکس که سال گذشته دچار حریق شد، قرار بود از سال ۱۴۰۰ وارد تعمیرات شود، اما به دلیل مشکلات تأمین مواد اولیه و کاتالیست، این کار تا امسال به تعویق افتاد.

وی ادامه داد: خوشبختانه با وجود کارشکنی‌های خارجی، کاتالیست مورد نیاز تأمین و وارد پالایشگاه شد و اکنون آماده تولید بنزین، گازوئیل و نفت سفید هستیم.

چراغی با اشاره به واحد RFCC که پیچیده‌ترین واحد پالایشگاهی در کشور و حتی خاورمیانه محسوب می‌شود،گفت: از زمان بهره‌برداری تاکنون، بازسازی در این واحد انجام نشده و  این واحد که تولید روزانه ۸ میلیون لیتر بنزین کشور را بر عهده دارد، نیازمند بازسازی فوری بود. با وجود شرایط سخت و تأخیرهای ناشی از جنگ تحمیلی، با همت همکاران داخلی و همکاری نیروهای خارجی، تعمیرات اساسی این واحد نیز با موفقیت به پایان رسید.

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند بیان کرد: این دستاورد بزرگ نتیجه تلاش بی‌وقفه کارکنان پالایشگاه، حمایت مسئولان استانی و کشوری، و همکاری شرکت پالایش و پخش کشور است.

وی با بیان اینکه  پس از اتمام موفقیت‌آمیز تعمیرات اساسی پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند، برنامه‌های گسترده‌ای برای افزایش تولید سوخت و فرآورده‌های نفتی در دستور کار قرار گرفته است،گفت: امیدواریم با بهره‌برداری از ظرفیت کامل واحدها، تولید سوخت کشور افزایش و فرآورده‌های متنوع‌تری نیز عرضه شود.

وی خاطر نشان کرد : این شرایط تصمیمی بزرگ و پرریسک برای مدیریت پالایشگاه بود، چرا که کشور در وضعیت حساس تأمین سوخت قرار داشته و  بحث واردات بنزین مطرح بود. با این حال، با هماهنگی شرکت ملی پالایش و پخش و تلاش شبانه‌روزی پیمانکاران و کارکنان، تعمیرات اساسی این واحد به پایان رسید.

بومی‌سازی دانش تعمیرات اساسی واحد RFCC در کشور

وی افزود: تأمین کالا و مواد اولیه مورد نیاز این پروژه بسیار دشوار بود، اما واحد بازرگانی پالایشگاه توانست این مأموریت را با موفقیت انجام دهد.

مدیر عامل پالایشگاه شازند افزود:حجم کار سه تا چهار برابر بیشتر از برنامه‌ریزی اولیه بود، اما تیم‌های اجرایی موفق شدند طبق زمان بندی تعیین شده ، پروژه را به سرانجام برسانند.

چراغی تصریح با اشاره به اینکه یکی از دستاوردهای مهم این اورهال، بومی‌سازی دانش تعمیرات اساسی واحد RFCC  در کشور بود،اظهار کرد:برای نخستین بار، این دانش در پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند و شرکت‌های پیمانکاری داخلی ثبت و مستندسازی شد.

وی عنوان کرد:این تجربه ارزشمند در آینده برای پالایشگاه نفت اصفهان که در حال ساخت واحد مشابه است، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند افزود: علی‌رغم فشارهای موجود برای بازگشت سریع واحدها به مدار تولید، پالایشگاه شازند توانست در شش‌ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، سود شرکت را به  بیش از دو برابر  افزایش دهد.

مدیر عامل پالایشگاه شازند تصریح کرد،امیدواریم پس از راه‌اندازی کامل واحدها در هفته آینده، بخشی از کمبود تولید سه تا چهار ماه گذشته جبران و علاوه بر سودآوری اقتصادی، نقش مهمی در تأمین سوخت کشور ایفا کنیم.

وی با بیان اینکه مصرف روزانه بنزین در کشور بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر است،ادامه داد: با توجه به خرابی های گسترده ی فراتر از پیش بینی ، انجام تعمیرات اساسی در این بازه زمانی، بسیار شایان توجه بود .

حجم کار و خرابی‌ها فراتر از پیش‌بینی‌ها بود

چراغی بیان کرد: یکی از نکات مهم در این اورهال، بحث مدت زمان انجام تعمیرات اساسی بود. به اذعان شرکت‌های خارجی که در طراحی و برنامه‌ریزی این پروژه نقش داشتند، حجم کار و خرابی‌ها فراتر از پیش‌بینی‌ها و برآورد اولیه برای این اورهال حدود ۴۰ میلیون یورو بود، اما با اتکا به دانش فنی متخصصان ایرانی، ظرفیت‌های بومی و ساخت و بازسازی قطعات در داخل کشور، توانستیم بخش بزرگی از هزینه‌ها را صرفه‌جویی و از خروج ارز جلوگیری نماییم. این اورهال بزرگ‌ترین پروژه تعمیراتی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی کشور تا امروز محسوب می‌شود.

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند بیان کرد: در شرایطی که کشور با بحران بنزین و ناترازی انرژی مواجه بود هماهنگی‌های لازم با شرکت ملی پالایش و پخش از حدود یک سال قبل انجام گردید تا ذخیره‌سازی کافی صورت گیرد.

 وی اظهار کرد :علی‌رغم توقف تولید ۸ میلیون لیتری بنزین  در زمان تعمیرات و بازسازی واحد  RFCC، کشور دچار تنش جدی در تأمین سوخت نشد.

دکتر چراغی گفت:مصرف روزانه بنزین در کشور نوسانی است و گاهی به بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر می‌رسد، اما با مدیریت ذخایر، توانستیم نیاز بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیون لیتر را پوشش دهیم.

وی ادامه داد: برنامه‌ریزی اولیه برای تعمیرات این واحد حدود ۹۰  روز بود، اما پس از باز شدن واحد، مشخص شد خرابی‌ها چندین برابر پیش‌بینی‌هاست.

چراغی تصریح کرد: با وجود سختی‌ها و فشارهای ناشی از شرایط کشور، این اورهال نه تنها به پایان رسید، بلکه تجربه‌ای ارزشمند برای صنعت نفت ایران به همراه داشت. اکنون دانش تعمیرات اساسی واحد RFCC در کشور بومی‌سازی شده و این دستاورد می‌تواند در پروژه‌های مشابه، از جمله واحد در حال ساخت پالایشگاه اصفهان، مورد استفاده قرار گیرد. این موفقیت بزرگ نشان می‌دهد که با اتکا به توان داخلی و مدیریت جهادی، می‌توان پیچیده‌ترین پروژه‌های صنعت نفت و گاز را با موفقیت به سرانجام رساند.

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند عنوان کرد: در خط مقدم این تعمیرات اساسی، همکاران ما در پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند حضور داشتند و خوشبختانه کار به شکلی اصولی و اساسی انجام شد که تا ۱۰ سال آینده نیاز به تعمیرات مشابه نخواهیم داشت. کشور به‌طور طبیعی با ناترازی انرژی مواجه است، اما با تدابیر انجام‌شده و ذخیره سازی مناسب، توانستیم این دوره حساس را بدون تنش جدی پشت سر بگذاریم.

وی در پاسخ به پرسش رسانه‌ها درباره ارتباط این اورهال با طرح  کک سوزنی گفت: تعمیرات اساسی اخیر ارتباط مستقیمی با طرح کک سوزنی ندارد و هدف اصلی، بازسازی واحدهای تولیدی و افزایش ظرفیت بنزین بوده است. البته در خلال این تعمیرات، دو موضوع مهم زیست‌محیطی نیز برطرف شد تا در محدوده استاندارد قرار گیرد.

چراغی بیان کرد: طرح کک سوزنی بر اساس ماده ۴۵ قانون برنامه هفتم توسعه به‌عنوان یکی از طرح‌های کیفی‌سازی تعریف شده و اجرای آن برای پالایشگاه شازند الزامی است. همان‌طور که پالایشگاه بندرعباس موظف به اجرای کک اسفنجی و پالایشگاه اصفهان موظف به اجرای پروژه  طرح توسعه ارتقاء کیفیت محصولات است برای پالایشگاه شازند نیز پروژه کک سوزنی در نظر گرفته شده است. این تصمیم در سطح حاکمیت گرفته شده و ما موظف به اجرای آن هستیم.

اصل موضوع اجرای طرح کیفی‌سازی است

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند بیان کرد: طبیعی است که هر پروژه‌ای در این سطح، ملاحظات زیست‌محیطی دارد و سازمان محیط زیست نیز نظرات  خود را ارائه کرده است. ما طی یک سال گذشته جلسات متعدد کارشناسی با سازمان محیط زیست داشته‌ایم و به بخش‌های خوبی رسیده‌ایم. اجرای این پروژه هم از نظر قانونی و هم از نظر اقتصادی ضروری است؛ چرا که عدم اجرای آن علاوه بر ترک فعل قانونی، موجب از دست رفتن ۵ درصد تخفیف خوراک نفت خام خواهد شد که ارزش مالی بسیار بالایی برای پالایشگاه دارد.

وی بیان کرد: پروژه کک سوزنی تحت هر عنوانی که انجام شود اصل موضوع اجرای طرح کیفی‌سازی است که می بایست مد نظر قرار گیرد . ما متعهدیم که استانداردهای زیست‌محیطی را در بالاترین سطح رعایت کنیم و همان‌طور که سابقه پالایشگاه نشان داده، دغدغه محیط زیست همواره در اولویت بوده است. این پروژه در نهایت با تعامل و توافق با سازمان محیط زیست به سرانجام خواهد رسید و قطعاً در چارچوب استانداردهای ملی و بین‌المللی اجرا خواهد شد.

چراغی در خصوص واحد TGT گفت: این واحد یکی از پیچیده‌ترین بخش‌های پالایشگاه است و بسیاری از قطعات آن جزء اقلام تحریمی محسوب می‌شوند.

وی ادامه داد: همین موضوع تأمین تجهیزات را دشوار کرد که خوشبختانه با تلاش بخش مهندسی پالایشگاه، اورهال این واحد انجام و نتایج تست‌های هفته گذشته نشان داد عملکرد آن در سطح قابل قبول قرار گرفته است.

وی ادامه داد: در طرح کک سوزنی، اصلاحات مهمی انجام شده تا نگرانی‌های زیست‌محیطی برطرف شود. برای مثال تأمین آب از محل پروژه‌های بازچرخانی پساب شازند و آستانه و کولینگ هیبریدی انجام خواهد شد.

در شرایط پس از جنگ ۱۲ روزه با ناترازی برق کشور همراهی کردیم

چراغی با بیان اینکه در سال جاری حدود ۳۰۰ میلیون لیتر ATR 140 به عنوان سوخت کم گوگرد در اختیار نیروگاه قرار گرفته که در حال حاضر از آن استفاده می شود افزود: این اقدام نشان دهنده تعهد پالایشگاه به مسائل زیست محیطی و اقلیم منطقه است .

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند عنوان کرد: علاوه بر این، پالایشگاه شازند در شرایط پس از جنگ با ناترازی برق کشور همراهی کرد و روزانه بین ۱۰ تا ۱۲ مگاوات برق تولیدی خود را به شبکه سراسری تزریق نمود؛ اقدامی که معادل تأمین برق برای حدود ۶۵ هزار واحد مسکونی بود و در هیچ پالایشگاه دیگری در کشور سابقه نداشت. همچنین برای نخستین بار، پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند طی ماه‌های اخیر حتی یک قطره آب از حقابه سد کمال صالح برداشت نکرده و نیاز خود را از طریق پروژه‌های جمع‌آوری و بازچرخانی پساب تأمین کرده است.

وی بیان کرد: این اقدامات فراتر از وظایف ذاتی پالایشگاه انجام شده‌اند و نشان می‌دهند که مجموعه ما به مسائل زیست‌محیطی و توسعه پایدار منطقه اعتقاد جدی دارد. در نهایت، هر پروژه‌ای که در پالایشگاه تعریف شود، چه کک سوزنی و چه پروژه‌های دیگر، با رعایت استانداردهای زیست‌محیطی و در تعامل با سازمان‌های متولی اجرا خواهد شد.

چراغی عنوان کرد: در جریان این اورهال بزرگ، حدود ۵۵۰۰ نفر نیروی بیرونی در کنار نیروهای داخلی پالایشگاه فعالیت داشتند. از این تعداد، نزدیک به ۳۵۰ نفر نیروهای خارجی بودند.این نیروها تحت قرارداد با شرکت و پیمانکاران داخلی و نیروهای بومی فعالیت کردند. علت حضور نیروهای خارجی این بود که واحد RFCC پالایشگاه شازند به‌عنوان پیچیده‌ترین واحد پالایشگاهی در خاورمیانه شناخته می‌شود و تا پیش از این هیچ تجربه‌ای از تعمیرات اساسی آن در داخل کشور وجود نداشت.

وی افزود:باز کردن این واحد ریسک بزرگی بود، چرا که این نگرانی وجود داشت پس از باز کردن تأسیسات، امکان بستن و راه‌اندازی مجدد آن فراهم نشود. با این حال، تصمیم مدیریتی بزرگی گرفته شد و واحد تحت تعمیرات اساسی قرار گرفت و برنامه ریزی لازم برای اجرای آن به عمل آمد.

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند تصریح کرد: در این شرایط، حضور نیروهای خارجی در کنار پیمانکاران داخلی با دو هدف انتقال دانش و تجربه تعمیرات واحدهای مشابه در دنیا به متخصصان ایرانی و پشتیبانی فنی برای کاهش ریسک در فرآیند بازسازی و راه‌اندازی مجدد واحد انجام شد، امروز با اطمینان می‌توان گفت که نیروهای داخلی پالایشگاه و پیمانکاران بومی توانایی انجام تعمیرات اساسی واحدهای پیچیده RFCC را از صفر تا ۱۰۰ دارند؛ موضوعی که شاید شش ماه پیش نمی‌توانستیم با این قاطعیت بیان کنیم.

وی با بیان اینکه تعمیرات سال ۱۳۹۹ به دلیل عملکرد دستگاه ها نیاز به تغییرات کلی در تجهیزات نبود و لذا یک بازبینی کلی و تغییرات جزئی انجام گردید، گفت:از سال ۱۴۰۰ فرآیند تأمین تجهیزات آغاز شد، اما به دلیل تحریم‌ها و مشکلات دسترسی به منابع اصلی، تأمین برخی قطعات با دشواری همراه بود. با وجود این، بخش عمده‌ای از تجهیزات حیاتی واحد ساخته و نصب شد و اکنون امیدواریم تا ۱۰ سال آینده نیازی به تعمیرات اساسی مشابه در این واحد نداشته باشیم.

بسیاری از صنایع که روزگاری سودهای بالایی داشتند امروز زیان‌ده شده‌اند

چراغی عنوان کرد: در استان مرکزی و سایر نقاط کشور، بسیاری از صنایع که روزگاری سودهای بالایی داشتند امروز زیان‌ده شده‌اند. علت اصلی این زیان‌دهی، یا عدم انجام اورهال به موقع و کار نکردن با ظرفیت کامل بوده، یا افزایش هزینه‌های تولید نسبت به قیمت فروش محصولات. این وضعیت نشان می‌دهد اگر پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند به عنوان یک پالایشگاه ملی در زنجیره پایین‌دست حرکت نکند، آینده‌ای مشابه در انتظار آن خواهد بود.

وی ادامه داد:در صورتی که طلب پالایشگاه از دولت وصول نشده و در زنجیره پایین‌دست تبدیل به پروژه و نقدینگی نگردد در سال‌های آینده پالایشگاه نیز به سمت زیان‌دهی خواهد رفت. بررسی صورت‌های مالی از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ نشان می‌دهد سود پالایشگاه روند نزولی داشته است. خوشبختانه در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴، سود پالایشگاه نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از دو برابر شده است؛ آن هم در شرایطی که طی سه ماه واحدهای بنزین‌ساز تحت تعمیرات اساسی بودند و عملاً نیمی از ظرفیت پالایشگاه خارج از مدار بود. این نشان می‌دهد اقدامات اصلاحی در فروش محصولات ویژه و مدیریت مالی اثرگذار بوده است.

وی ادامه داد: با این حال، افزایش سود به تنهایی کافی نیست. این سود عمدتاً به شکل طلب از دولت شناسایی می‌شود و نقدینگی واقعی در اختیار پالایشگاه قرار نمی‌گیرد. به تعبیر ساده، نباید به نقطه‌ای برسیم که پالایشگاه پولدارِ فقیر باشد؛ یعنی روی کاغذ سودآور اما در پرداخت حقوق کارگران و کارکنان دچار مشکل شود. راهکار اساسی، حرکت جدی به سمت زنجیره پایین‌دست است؛ یعنی تعریف و اجرای پروژه‌های جدید در مقیاس کوچک، متوسط و بزرگ که نقدینگی واقعی ایجاد کند و سودآوری پایدار را تضمین نماید.

چراغی بیان کرد: بر اساس ماده ۴۵ قانون، اجرای پروژه‌های کیفی‌سازی الزامی است. علاوه بر آن، پالایشگاه شازند پروژه‌های متعددی را در حوزه پایین‌دست آغاز کرده است؛ برخی وارد فاز پیمانکاری شده‌و برخی در مرحله طراحی و مهندسی هستند. این پروژه‌ها می‌توانند آینده مالی پالایشگاه را تضمین  و مانع از زیان‌دهی در سال‌های آینده شوند. هدف ما این است که علاوه بر سود حسابداری، نقدینگی واقعی در اختیار داشته باشیم تا پالایشگاه بتواند حیات خود را با قدرت ادامه دهد.

برنامه‌ریزی ما پس از تعمیرات اساسی این بوده که بتوانیم تولید بنزین یورو ۵ را آغاز کنیم

مدیرعامل پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند ادامه داد: برنامه‌ریزی ما پس از تعمیرات اساسی این بوده که بتوانیم تولید بنزین یورو ۵ را آغاز کنیم. این اقدام بر حجم تولید اثرگذار نخواهد بود، بلکه کیفیت سوخت ارتقا پیدا می‌کند. پیش‌بینی ما این است که حداقل ۴۰ تا ۵۰ درصد از تولید روزانه بنزین پالایشگاه، یعنی حدود ۷ میلیون لیتر، به استاندارد یورو ۵ برسد. این موضوع پاسخ مستقیم به نیاز کشور در حوزه کیفیت سوخت خواهد بود.

وی افزود: پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند تنها پالایشگاهی است که موفق به دریافت تأییدیه اداره استاندارد برای مصرف انرژی شده است. با اجرای تعمیرات اساسی و پاک‌سازی تجهیزات، مصرف انرژی به شکل محسوسی کاهش یافته و سیستم مدیریت انرژی پالایشگاه به صورت ماهانه عملکرد واحدها را پایش می‌کند.

چراغی در خصوص پرسش‌های مطرح‌شده درباره سهم آلایندگی پالایشگاه شازند در سیاهه انتشار هوای اراک اظهار کرد: گزارش‌های اولیه دچار تناقض بوده و با واقعیت فنی پالایشگاه همخوانی نداشت. جلسات متعددی با سازمان محیط زیست برگزار و مستندات کامل ارائه گردید. بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، سهم واقعی پالایشگاه در آلایندگی بسیار کمتر از ارقام اعلام‌شده است و قرار است این آمارها توسط دستگاه‌های متولی اصلاح شود.

چراغی اظهار کرد : محل اختلاف داده ها در دو دودکش واحدهای گوگردسازی این شرکت بوده است که با راه اندازی واحد TGT و از سرویس خارج شده دودکش دیگر این موضوع به طور کلی حل شده است .

مدیرعامل پالایشگاه شازند تصریح کرد: تداوم تحویل سوخت کم گوگرد به نیروگاه شازند در سالیان آتی مستلزم اجرای بخش اول پروژه کک سوزنی (SDA) می باشد که امیدواریم با تعاملات به وجود آمده با محیط زیست تأییده آن اخذ گردد.

سیاست ما این است که تأمین تجهیزات از داخل و خارج به صورت همزمان انجام شود

چراغی ادامه داد: در آینده نزدیک نتایج کامل اورهال و اقدامات انجام‌شده در پالایشگاه نفت امام خمینی (ره) شازند به‌طور رسمی اعلام خواهد شد. یکی از نکات برجسته این پروژه، اقتدار ملی و تلاش جمعی بود که در میان همه کارکنان از نیروهای ساده تا مدیران ارشد جریان داشت. این همدلی و انرژی مثبت موجب شد پروژه‌ای به این عظمت، بدون کوچک‌ترین حاشیه و با موفقیت کامل به پایان برسد.

وی در پاسخ به پرسش درباره ارزیابی کیفیت تعمیرات و میزان نوسازی تجهیزات اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین اقدامات ما در مدیریت ریسک، تأمین به موقع کاتالیست بوده است. برخی واحدها پس از تعمیرات اساسی آماده به کار هستند اما به دلیل تأخیر در تأمین کاتالیست با ظرفیت کامل فعالیت نمی‌کنند. بخشی از این کاتالیست‌ها باید توسط سازندگان داخلی تولید شود و ما اعتماد کرده‌ایم که این کار هرچه سریع‌تر انجام شود. با این حال، برای کاهش ریسک و تضمین تولید حداکثری، تأمین از خارج نیز در دستور کار قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه  اکنون سیاست ما این است که تأمین تجهیزات از داخل و خارج به صورت همزمان انجام شود تا توقف تولید یا کاهش ظرفیت پالایشگاه رخ ندهد،اظهار کرد: این موضوع با همکاری وزارت صنعت و شرکت ملی پالایش و پخش در حال پیگیری است تا هم سازندگان داخلی به تعهدات خود عمل کنند و هم امکان واردات تجهیزات حیاتی فراهم باشد. هدف نهایی این است که پالایشگاه شازند بدون وقفه و با ظرفیت کامل در مدار تولید باقی بماند و از تکرار مشکلات گذشته جلوگیری شود.