سفر پوتین به پکن ،تحولات در روابط روسیه و چین

سیدرحمان موسوی

سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به چین در روز پنجشنبه می تواند برای غرب درسر ایجاد کند. در مارس 2023، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و شی جین پینگ، همتای چینی اش، یکدیگر را “دوستان عزیز” خطاب کردند. در جریان سفر پوتین به چین در روز پنجشنبه، شی گفت: “روابط چین و روسیه امروز به سختی به دست آمده است و دو طرف باید آن را گرامی بدارند و از آن حمایت کنند.” به گفته ناظران، مبادله بین دو متحد خودکامه دو چیز را بیان می کند. اول: این دو به سختی در حال کار هستند و در روابط خود با غرب با چالش جدی مواجه هستند، زیرا ایالات متحده و دیگر قدرت های غربی به تحریم روسیه در بحبوحه جنگ در اوکراین ادامه می دهند. دو: چین احتمالاً به حمایت از ماشین جنگی روسیه ادامه می دهد. پکن که متحد دیپلماتیک کلیدی روسیه است، به عنوان یک بازار عمده صادراتی نفت و گاز روسیه، ظاهر شده و به پر کردن خزانه جنگ کرملین کمک می کند. روسیه همچنین برای واردات فناوری پیشرفته به چین برای فعال نگه داشتن ماشین نظامی خود متکی است. در حالی که رئیس جمهور چین روز پنجشنبه در تالار بزرگ مردم پکن از رهبر روسیه استقبال کرد، جنگ در اوکراین و همچنین تنش ها در خاورمیانه و همکاری در زمینه های اقتصادی و دفاعی در راس دستور کار قرار گرفت. با این حال، این سفر دو روزه جنبه های دیگری هم دارد. سفر پوتین به چین اولین سفر او از زمان تحلیف برای پنجمین دوره ریاست جمهوری اوست. او گفت که این به دلیل “سطح بی سابقه مشارکت استراتژیک بین کشورهای ما” است. پکن آن را یک دوستی “بدون محدودیت” اعلام کرده است. هم شی و هم پوتین تلاش های غرب برای گسترش دموکراسی را تلاشی برای مشروعیت زدایی می دانند. آنها معتقدند که رژیم های استبدادی برای رویارویی با چالش های دنیای مدرن مناسب ترند. در حالی که چین به روسیه تسلیحاتی برای استفاده در اوکراین نداده است، از مسکو حمایت دیپلماتیک کرده و غرب را به خاطر تهدید امنیت روسیه مقصر می داند. چین همچنین تحریم های غرب علیه مسکو را به شدت محکوم کرده است. روسیه نیز به نوبه خود همواره حمایت خود را از پکن در مورد مسائل مربوط به تایوان اعلام کرده است. چین به طور گسترده ای منابع ماشین ابزار، میکروالکترونیک و سایر فناوری ها را به روسیه گسترش داده است (همه اجزای مورد استفاده برای ساخت موشک، تانک، هواپیما و سایر سلاح ها). ارزیابی های ایالات متحده حاکی از آن است که در سال 2023، روسیه حدود 90 درصد کل میکروالکترونیک ها و حدود 70 درصد ماشین ابزارها را از چین وارد کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا ماه گذشته در مصاحبه ای با یورونیوز گفت روسیه ممکن است بدون حمایت چین برای حفظ شتاب خود در اوکراین تلاش کند. بلینکن به یورونیوز گفت: «چین رابطه‌ای با روسیه دارد که به آن اهرم فشار می‌دهد و روسیه به طور فزاینده ای به چین وابسته است. او گفت که امیدوار است از اهرم فشار چین در روسیه برای متقاعد کردن پوتین برای تغییر مسیر خود در اوکراین استفاده شود. اما چین همواره بر بی‌طرفی خود در مناقشه اوکراین پافشاری می‌کند – در حالی که از محکوم کردن اقدامات روسیه یا حتی تهاجم نامیدن آن خودداری می‌کند. پکن غرب را مقصر خصومت‌ها می‌داند و علیه تحریم‌های اقتصادی روسیه صحبت کرده است. در حالی که اوکراین اولین سالگرد آغاز جنگ را در سال گذشته جشن گرفت، وزارت خارجه پکن طرحی 12 ماده‌ای را ارائه کرد که خواستار گفتگوهای صلح و احترام به حاکمیت ملی از سوی طرفین بود. با این حال، این بیانیه خواستار خروج نیروهای روسیه از اوکراین نشده است – چیزی که کیف مدتهاست به عنوان تنها راه برای پایان دادن به جنگ می خواهد. با این حال، چین به کنفرانس صلح اوکراین که در ماه ژوئن توسط سوئیس برگزار شد و روسیه را نادیده گرفت، رفتار سردی نشان داد. پکن گفته است که از کنفرانسی با حضور هر دو طرف در جنگ حمایت می کند. همکاری نظامی با تعمیق روابط دیپلماتیک بین پکن و مسکو متحدان در چندین بازی جنگی مشترک در سال‌های اخیر شرکت کرده‌اند، از جمله رزمایش‌های دریایی و گشت‌زنی در دریای ژاپن و دریای چین شرقی، از جمله یکی دیگر از قدرت‌های ضدآمریکا در خلیج عمان امسال. جالب است که این را هم بدانید که پوتین گفت مسکو فناوری نظامی بسیار حساس را با چین به اشتراک گذاشته است که به طور قابل توجهی توانایی دفاعی این کشور را تقویت کرده است، از جمله سیستم هشدار اولیه برای شناسایی پرتاب موشک های بالستیک. در ماه نوامبر، پوتین پیشنهاد کرد که مسکو و پکن می توانند همکاری خود را با اشتراک گذاری بیشتر ماهواره های نظامی و سایر فناوری های دفاعی خود گسترش دهند.