فرزین سوادکوهی-روزنامه نگار*

بله!خرس بزرگ آغاز گر جنگ اخیر است اما قطع تعاملات اقتصادی با این کشور از سوی اروپا و غرب نه تنها کار یکروز و دو روز نیست بلکه شاید برای هیچ گاه دیگر هم محقق نشود.روسیه با اتکا به منابع بزرگ نفتی و گازی خود راه نفس اروپا را در دست دارد.وقتی ۴۰ درصد گاز اروپا توسط روسیه تامین می شود، اتحادیه اروپا هرگز نمی تواند دست به ریسک بزرگی مانند قطع "سوئیفت" بزند.
"جامعهٔ جهانی ارتباطات مالی بین بانکی" که ترجمان Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunications است استانداردی است که روسیه هم از آن استفاده می کند.اما نه چکش ناتو آنقدر پر زور است که روس ها را از اوکراین عقب براند و نه غرب جرات این را دارد که سوئیفت روسیه را قطع کند.که اگر چنین کند در حقیقت ماشه را بر شقیقه خود چکانده و انتحاری تمام قد بر خود روا خواهد کرد.
نمونه این ناتوانی غرب را همان دیشب از سوی آلمان دیدیم و شنیدیم که اعلام کرده نمی تواند به قطع سوئیفت روسیه تن در دهد.وقتی گاز روسیه خانه های آلمانی ها را گرم می کند و چرخ کارخانه هایش را می چرخاند، در این سوز وسرمای سیاه زمستانی، هیچ عقل سلیمی خود را به ورطه هلاکت نمی کشد.چنین رفتاری از آن جهت غیر ممکن می نماید که هر گونه قطع رابطه بانکی و تجاری با روسیه از سوی غرب ضربه منجربه "ناک آوت"ی است که درست وسط رینگ جنگ جدید، به هردو طرف ماجرا وارد می شود.اینجور ریسک ها دودمان طرف را به باد می دهد و یک انتحار به تمام معنی است.
این قضیه برای ایران نیز پیامی مستقیم دارد ویاد آور این حقیقت تلخ است که اگر روزی روزگاری ما تامین کننده گاز کشورهای همسایه می بودیم اینک وضعیتی چنین دردناک را متحمل نمی شدیم.این مشکل ما از آنجا ناشی می شود که اصولا راهبردی به معنای "اهتمام در ایجاد بازدارندگی اقتصادی" در فکر و ذهن سیاست پیشگان ما هیچگاه شکل نگرفته و طبعا بر همین قاعده، ما در چنین وضعیت هایی هیچ نقشی که نمی توانیم بازی کنیم هیچ، بلکه متضرر آسیب های سنگین تر از دیگران نیز خواهیم بود.کدام زیر ساخت ما می تواند جایگزین حتی بخش اندکی از گازروسی مورد نیاز اروپا باشد؟ آنهم برای مایی که حتی از دریافت پول گازمان از عراقی ها نیز عاجزیم؟گازپروم روسیه که نورد استریم ۲ را کامل می کند از تهدیدات تحریمی باکی ندارد وهیچ کدام از پروژه هایش که به نوعی به اروپا ربط پیدا می کند به حالت تعلیق در نیامده.اما ما چه؟
گمان ما از چنین توانی چیزی نزدیک به صفر است چرا که هیچوقت متوجه نشده ایم که بازدارندگی اقتصادی سلاحی بسیار برنده تر از دیگر بازدارندگی هاست. در عصری که پول حرف اول و آخر را می زند تئوری های اقتصادی، از قدرت های مانع تراش ونفوذگر دیگر کارایی بسیار بیشتری دارد.جنگ، سردتر از قبل شده است و بنیه اقتصادی از زور بازو موثرتر است.  
جنگ روسیه و اوکراین صرفنظر از پیامدهایی که برای این دوکشور دارد، برای کشورهایی همچون ایران که با روسیه تعاملات زیادی دارد خسارت بارتر است.روسیه تحریم پذیر نیست و هرجور تلاشی در این باب شاید در کوتاه مدت تاثیری نسبی داشته باشد اما قبایی بد شکل به قواره روسیه نخواهد شد.گاز در اروپا حدود ۳۰ درصد گرانتر شده اما آیا ایران از این گرانی سهمی حتی اندک می برد؟
اروپایی ها ساده انگار نیستند که فکر کنند با بسته های تحریمی می توانند جلوی پیش روی روس ها در منطقه را بگیرند.بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس که پیش از این از پارلمان کشور خود خواسته بود برای اقدامات تحریمی علیه روسیه دست روی دست نگذارد و کاری بکند و گفته بود در صورت حمله روسیه به اوکراین،تحریم‌ها و دیگر تدابیر تنبیهی علیه آن را عملی خواهد کرد و اضافه کرده بود که کشورش از بیانیه دولت آلمان در مورد تجدیدنظر در خط لوله استریم ۲ استقبال می کند هم،خوب می داند که اصلا از این خبرها نیست و این تحریم ها آنچنان تاثیری روی آغازگر این جنگ نخواهد گذاشت.
امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه نیز به تازگی گفته "تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه حوزه‌های نظامی، اقتصادی و انرژی را تحت تأثیر قرار خواهد داد" اما او نیز به مانند انگلستان می داند که با اهرم تحریم نمی تواند گلوی خرس بزرگ را بفشارد.حتی اگر در نشست های گروه ۷ و یا اجلاس شورای اروپا در بروکسل و همچنین گفتگوهای با ناتو، دست به دامان آنها شود.
بی شک بحران روسیه و اوکراین نه فقط در کوتاه مدت بلکه در دراز مدت نیز تاثیرات خود را بر اقتصاد جهانی خواهد گذاشت.اما محتویات جیب ثروتمندان و سرمایه داران روسی و حمایت تمام قد آنها از پوتین دریغ نشده است. اتکا کرملین به ذخیره ۶۳۰ میلیارد دلاری ارزی اش علاوه بر در دست گذاشتن روی گلوگاه گازی اروپا،بنیه روسیه خونریز اشغالگر بی رحم را قوی تر می کند و جهان نیز از این موضوع کاملا باخبر است.اما ما نه.

*منبع:کانال تلگرامی نفت خبر